په افغانستان کې د طالبانو د بریدونو زیاتوالی ، په هند او ایران کې ترهګریز بریدونه ، لږ تر لږه یوه سرچینه لري ، يانې د پاکستان پوځ او استخبارات ! هر کله چې په پاکستان کې د بې عداتۍ په وړاندي ، پښتون ، بلوڅ ، مهاجر او نور غورځنګونه په پراخېدو شي ، پاکستانی پوځ او استخبارات د خپلو خلکو او نړیوالو د پام اړولو له پاره په افغانستان او سیمه کې ترهګریزو بریدونو ته زور ورکوي څو په دې توګه د محکوم ولس نعره وچه کړي . پاکستان د ترهګریزو بریدونو تر څنګ خپلي استخباراتې کړۍ ‌‌‌‌‌‌ډيرئ وختونه د هغه هېواد د پورونو او ټکټاني د بار لږولو او یو لړ دیپلوماتیکو ژيستونو کولو له پاره هم کاروي . یانې جیش محمدي ، جیش العدل ، طالب او نور ، هغه پاکستانۍ پوځي استخباراتي وسلي دي چې په نورو هېوادونو کې د سرویونکو جګړو مخته بیولو او په خوا کې د هغو اقتصادي سیاسي اهدافو د لاسته راوړلو په موخه استعمالیږي چې د جګړو له لاري یې د حصول امکانات په نیشت حساب وي . پاکستانۍ پوځي کړۍ فکر کوي په دې ‌‌‌‌‌‌ډول له نړیوالو ځان پټولی او اهداف لاسته راوړلی شي . په افغانستان ، هند او ایران کې د نوي ترهګریزو بریدونو تر څنګ سعودي مشرتابه او طالب استازو ته په یوه وخت کې له اسلام اباد څخه د لیدنې بلنه ورکول ، سعودي شهزاده او طالب چارواکي په خلا کول ، له دې لوبې د پاکستان مات او ګو‌‌‌‌‌‌ډ اقتصاد ته د ‌‌‌‌‌‌ډالرو د یوي بستې موندل او په نهایت کې د ګوښې پاتیدنې څخه د هغه هېواد بچول د پورته یاد شوي ټکو بیلګې بللی شو . که څه هم چې افغانستان په ژوبل ژور ځان د دې ټولو ګواښونو په وړاندي کلک مقاومت ته ادامه ورکوي ، خو د حکومت وروستیو دیپلوماتیکو نوښتونو چې په مونیخ او کابل کې وشول ، پاکستان له غټې دیپلوماتیکې ماتې سره مخامخ کړ . اوس له یوي خوا دترهګریزونو بریدونو اړوند د افغانستان ، هند او ایران مشترک فشارونه ، له بلې خوا پاکستان ته د طالب استازو د سفر او د سعودي مشرتابه سره د هغوي د تجویز شوي لېدني لغوه کېدل هغه درنه څپيړه وه چې د پاکستان د مشرتابه او پوځي کړیو پر مخ وار شوله . د افغانستان د سولي بهیر په دوران کې د پاکستان د منافقت دا بیلګه افغانان دي ته رابولي چې د طالبانو په پيژندنه او د هغوي سره د سولي کولو په برخه کې له پوره هوښيارتیا کار واخلې . د هېواد د اشغال په پلمه له طالبانو سپيني کوترې جوړول هغه تیروتنو ته ورته دي کوم چې پاکستانې مشرتابه دا ‌‌‌‌‌‌ډله په ښو او بدو طالبانو ویشله ! که د یو دردمن هېوادوال په توګه لږ د هغو سیمو له شرایطو ځان خبر کړو چیرې چې طالب واکمنې کوي ، د اقتصادي ټولنیز انکشاف داسې بیلګې به ونه موندل شي څو ثابته کړي چې طالبانو بدلون موندلی . د هغې برعکس د طالبانو کنترول ساحي د مخدره موادو ، د وسلي او انساني قاچاقو او نورو ټولنیزو اقتصادي بدمرغیو په مرکزونو اوښتې چې هر ‌‌‌‌‌‌ډول اشغال ته په تیره بیا پنجابې اشغال ته په کې د ادامې تود بستر برابروي . له دې کبله :

• حکومت ته په کار دې چې د افغانستان د ټولني ټول قشرونه او کتګورۍ په اعتماد کې واخلې او د سولي په اجماع کې یې شریک کړي .
• د حکومت سیاسي مخالفین باید له خپلو ګروپي ، تنظيمي ، مذهبي ، قومي ، ژبني ، غوښتنو تیر شي ، سوله او ثبات د افغانستان د خلکو ستره ملي دنده او ګټه وګڼي او هغې ته کار وکړي .
• حکومت د نړیوالو شریکانو سره په همغږۍ کې ورته دیپلوماتیکو نوښتونو ته ادامه ورکړي او د سولي له بهیر څخه د پاکستان د انحصار لاس لن‌‌‌‌‌‌ډ کړي .
• سیاسي مدني ټولني ، دینې عالمان ، قومي مشران ، خپلواک سیاسي فرهنګي شخصیتونه د سولي بهیر د بریا له پاره کار وکړي او په دې اړوند له ناسمو سیالیو لاس واخلې .
• افغانان ، د هغوي حکومت ، سیاسي مدني نهادونه د خپلو وسله والو ځواکونو د پياوړتیا تر څنګ له هر اړخیزو لارو چارو هڅه وکړي چې په بریالۍ توګه د پاکستان د هر ‌‌‌‌‌‌ډول لوبو مخه ونیول شي ، وطن ته سوله او ثبات راشي