قیوم خان ، ابزار بازی کرزیها
8 صبح : تمامی نشانهها دال بر آن است که قیوم خان کرزی و ستاد انتخاباتیاش، ابزار حامد کرزی برای تضمین جایگاه و نقش کرزیها در حکومت آینده است. دیروز رسانهها از قول آقای قاضی امین وقاد و دیگر ریشسفیدان حاضر در «جرگه تفاهم» گزارش دادند که حامد کرزی نسبت به حضور برادرش در اردوی نامزدان انتخابات ریاستجمهوری، نگران است. ایمل فیضی، سخنگوی حامد کرزی هم در یکی از مصاحبههایش بهصراحت گفت که آقای حامد کرزی میخواهد، برادرش تا آخر در پیکارهای انتخاباتی باقی نماند و میدان را ترک کند.
سخنان آقای قیوم خان کرزی در مراسم پایان کار «جرگه تفاهم» هم نشاندهنده آن بود که ایشان، به مشوره و مسایلی از این دست خیلی اهمیت میدهند. قیوم خان کرزی، در این مراسم گفت، او به تمام فیصلههای جرگه احترام میگذارد، به پیکارهای انتخاباتیاش ادامه میدهد، اما اصل مشوره را کنار نمیگذارد و میخواهد مشوره کند. این سخنان را میتوان این طور تفسیر کرد که آقای قیوم خان کرزی بالاخره به مشورههای برادرش حامد کرزی عمل میکند. تاکید قیوم خان کرزی به مشوره شاید به این خاطر است که اگر روزی کنار رفت، به اعضای ستاد انتخاباتیاش، بگوید که او به اصل مشوره عمل کرده است و به خواست برادرش تن داده است.
شاید در میان کرزیها کسانی هستند که خواستار تداوم حاکمیتشان، از طریق حضور یک کرزی دیگر در راس دولت آینده باشند. بهنظر میرسد که آقای محمود کرزی، چنین نظری دارد. او در حال حاضر ستاد انتخاباتی برادرش قیوم خان کرزی را مدیریت میکند. محمود کرزی همچنان در مصاحبههایش به لزوم نامزدی قیوم خان کرزی تاکید میکرد. فیصله جرگه تفاهم را هم او برای اولینبار رسانهای ساخت و اعلام کرد که جرگه به نفع قیوم خان کرزی و به زیان آقای زلمی رسول فیصله کرده است.
محمود کرزی پیوندهای تجاری با برادر مارشال فهیم دارد و در ملاقات با مارشال فهیم قیوم خان کرزی را همراهی میکرد. شاید محمود کرزی میخواهد نظر مساعد مارشال فهیم را به ستاد انتخاباتی برادرش قیوم خان کرزی جلب کند. شاید قیوم خان کرزی و محمود کرزی فکر میکنند که با حضور یکی از قدرتمندان تاجیک در ستاد انتخاباتیشان، در موقعیت نیرومند قرار میگیرند.
اما همانطوری گفته شد، حامد کرزی تا حال هیچ نشانهای دال بر علاقهمندیاش به حضور یک کرزی دیگر در راس دولت آینده بروز نداده است. حامد کرزی به احتمال قوی میخواهد که کرزیها را شریک ضمانتشدهی دولت آینده بسازد. به همین دلیل است که با اشرفغنی ملاقات میکند، فیصله «جرگه تفاهم» را نمیپذیرد و از زبان سخنگویان و نزدیکانش اعلام میکند که خواستار دوام حضور قیوم خان کرزی، در میدان پیکارهای انتخاباتی نیست.
حامد کرزی شاید فکر میکند که حضور یک کرزی دیگر در راس دولت آینده، اصلا امکان ندارد. حامد کرزی در ده- دوازده سال گذشته، علاوه بر دستآوردهای خوب به کمک جامعه جهانی الگویی از حکومتداری ارایه داد که موجب نارضایتی بسیاری از بخشهای مردم افغانستان شد. فساد مالی و اداری فربه شد، ناکارآمدی به اوج آن رسید و یک اداره سالم و کارآمد آنطوری که مردم افغانستان انتظار داشتند، بهوجود نیامد.
همچنان بیشتر مردمان جنوب و شرق افغانستان بهدلیل این که روستاهایشان، بستر ناامنی در دهه گذشته بود، شاید زیاد از حامد کرزی راضی نباشند. تلقی بسیاریها این است که موضعگیریهای اخیر حامد کرزی در قبال امریکا و موافقتنامه امنیتی و تاکید بر تضمین پایان جنگ از سوی امریکایی، برای جبران خلای محبوبیتش در ولایات جنوبی صورت میگیرد.
اینها همه شاید حامد کرزی را به این نتیجه رسانده است که یک کرزی دیگر، شاید رای لازم را نیاورد. علاوه بر اینها پیروزی یک کرزی دیگر در انتخابات ریاستجمهوری سال آینده را شاید هیچ کسی محصول رای مردم افغانستان نداند. از همین حالا مخالفان حامد کرزی میگویند که کمیسیونهای انتخاباتی زیر نفوذ حامد کرزی است. اردوی مخالفان حامد کرزی، در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۰۹، کمیسیون مستقل انتخابات را، کمیسیون نامستقل انتخابات میخواندند.
گذشته از این، در انتخاباتهای گذشته، کمیسیون شکایات انتخاباتی، که یکی از بازوهای نیرومند نظام انتخاباتی کشور است، یا در کنترول کامل متخصصان بینالمللی مربوط به سازمان ملل متحد بود، یا به نحوی متخصصان بینالمللی در آن نفوذ داشتند. در مورد کمیسیون شکایات انتخاباتی کنونی گفته میشود که همکاران و نزدیکان حامد کرزی در آن بیشترین نفوذ را دارند. برخی از کمیشنران کمیسیون مستقل انتخابات هم، دوستیهای شخصی و سیاسی با برخی از نزدیکان حامد کرزی دارند. این واقعیتها مانع از آن میشود که کسی پیروزی یک کرزی دیگر در انتخابات سال آینده را طبیعی بداند.
شاید بر مبنای همین محاسبات است که حامد کرزی میخواهد قیوم خان کرزی باید تا پایان پیکارهای انتخاباتی در میدان نماند و در بدل کنار رفتنش، سهم کرزیها را در حکومت آینده تضمین کند. اینکه حامد کرزی این ابزار را در اختیار کدام ستاد انتخاباتی قرار میدهد، چیزی است که تا هنوز روشن نیست.